Gwarancja i rękojmia – z pozoru wydaje się, że jest to to samo, ale diabeł tkwi w szczegółach
Kiedy jesteśmy niezadowoleni z zakupu, to zazwyczaj chcemy sprawę załatwić jak najszybciej, jak najłatwiej i jak najmniejszym kosztem. Nie zastanawiamy się, jakie uprawnienia przysługują nam, jak kupującemu, chcemy po prostu załatwić sprawę. W takich sytuacjach jednak często okazuje się, że różnice między gwarancją a rękojmią mają istotne znaczenie, a czasem brak wiedzy na ich temat może kosztować nas nierozwiązanym problemem.
Gwarancja i rękojmia stanowią dwa odrębne źródła uprawnień kupującego, który nie jest zadowolony z zakupionego towaru z uwagi na jego wady. Obydwa uprawienia wynikają z kodeksu cywilnego, jednak są odrębnie uregulowane, rękojmia w art. 556-572, natomiast gwarancja w art. 577-582.
Co charakteryzuje gwarancję i rękojmię?
Co do zasady w przypadku tych dwóch instytucji prawa inny jest podmiot odpowiedzialny za towar. Sprzedawca za towar odpowiada zawsze z mocy prawa – właśnie w ramach rękojmi (czyli niezgodności towaru z umową).
Natomiast producent za towar odpowiada z tytułu gwarancji tylko wtedy, gdy do swojego produktu dołączy gwarancję. Ale nie jest to jego obowiązkiem.
Odpowiedzialność z tytułu rękojmi
Sprzedawca ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi w związku z ujawnioną wadą fizyczną lub wadą prawną zakupionego towaru. Czego klient może żądać od sprzedawcy?
Może żądać:
- bezpłatnej naprawy
- wymiany towaru na nowy
- obniżenia ceny
- zwrotu ceny
To do kupującego należy wybór, czy chce, żeby daną rzecz naprawić, czy wymienić na nową – ważne, że wybór ten jest wiążący dla sprzedawcy. Jeśli jednak okaże się, że naprawa lub wymiana rzeczy jest niemożliwa lub zbyt kosztowna, to można żądać zwrotu ceny za towar (czyli odstąpić od umowy). Jednakże zwrot ceny jest zawsze wariantem ostatecznym – jest to uprawnienie przysługujące tylko wtedy, jeśli sprzedawca nie będzie mógł spełnić pozostałych dwóch możliwości.
Rękojmia obejmuje wady fizyczne (niezgodność towaru z umową) oraz prawne (towar nie należy do sprzedawcy).
Jaki dokument może być podstawą reklamacji?
Będzie to potwierdzenie zakupu, czyli paragon, faktura VAT lub umowa. Dopuszczalne jest również potwierdzenie sprzedaży poprzez wydruk z karty płatniczej.
Sprzedawca za towar odpowiada przez dwa lata od dnia wydania rzeczy konsumentowi. Jeśli konsument zgłosi reklamację w ciągu roku, to istnieje domniemanie prawne, że rzecz posiadała wadę w dniu nabycia i kupujący nie musi udowadniać istnienia winy. Sprzedawca ma ustawowo 14 dni na rozpatrzenie reklamacji. Po upływie tego terminu i braku odpowiedzi ze strony przedsiębiorcy uznaje się, że reklamacja została uwzględniona w całości.
Czy istnieją takie sytuacje, w których sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi? Dzieje się tak, jeżeli konsument w momencie zawarcia umowy wiedział o wadzie. Warto pamiętać o tym, że zwolnienie sprzedawcy z odpowiedzialności za wadę rzeczy sprzedanej będzie tylko w zakresie, o którym poinformowano.
Czym jest gwarancja?
Gwarancja to najkrócej mówiąc zapewnienie producenta o jakości towaru niezależnie od tego, czy był on sprzedawcą. Jest ona udzielana dobrowolnie i jest to faktycznie dokument, w którym określa się czas, na jaki udziela się gwarancji jakości oraz na jakich warunkach. Co powinno się znaleźć w dokumencie gwarancyjnym? Powinny tam być podstawowe dane potrzebne do dochodzenia roszczeń z gwarancji, zwłaszcza nazwa i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Polsce, czas trwania i terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej.
Gwarancja i rękojmia – istotne różnice
W pierwszej kolejności chodzi o …
Terminy dochodzenia roszczeń. Terminy gwarancji i rękojmi nie muszą być takie same i zazwyczaj nie są. Jak wspomniałam wcześniej rękojmia jest ustawowo określona 2-letnim terminem, natomiast gwarancja jest udzielona na czas oznaczony przez producenta. Dlatego bardzo ważny jest w tym kontekście wybór roszczenia, z którego dochodzimy naszych racji – czasem może być po prostu za późno, np. na dochodzenie roszczeń z gwarancji.
Po drugie pamiętaj o tym, że różnią je…
Możliwe żądania kupującego. Przy gwarancji określa je producent w karcie gwarancyjnej. To od niego zależy, co oferuje klientowi w przypadku wady produktu. Przy rękojmi zakres dochodzonych roszczeń jest wskazany w ustawie, o czym pisałam na początku artykułu.
Pamiętaj o tym wszystkim, kiedy zaczniesz proces dochodzenia swoich roszczeń
15 marca to data, w której obchodzimy Światowy Dzień Konsumenta. To dobra okazja, żeby przypomnieć, jakie masz możliwości, jeżeli w zakupionym przez Ciebie produkcie pojawią się wady. I warto pamiętać o tym, że opisane instytucje prawne dotyczą zarówno bluzki kupionej za 30 złotych w sieciówce, jak i ekskluzywnego samochodu za dziesiątki tysięcy złotych. Dlatego warto znać swoje prawa. Jeżeli masz problem na gruncie gwarancji i rękojmi szukasz pomocy prawnej, to zapraszam do kontaktu z Kancelarią (w zakładce ,,Kontakt” znajdziesz wszystkie niezbędne dane teleadresowe).