Rozdzielność majątkowa – wszystko, co powinniście wiedzieć, a nie do końca wiecie, gdzie szukać odpowiedzi
Kwestia rozdzielności majątkowej wypłynęła w czasie przygotowań do Waszego ślubu? Ale do końca nie wiecie, jak się za to zabrać? Intercyza brzmi groźnie? A może już w czasie trwania małżeństwa zaczęliście zastanawiać się nad wprowadzeniem zmian w łączących Was stosunkach finansowych? Albo tylko jedno z Was chce wprowadzić takie zmiany?
W zeszłym tygodniu omówiłam na blogu standardowy kształt stosunków finansowych pomiędzy większością nowożeńców. Tak jak już wskazywałam, generalną zasadą jest, że po zawarciu związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa małżeńska i tworzą się 3 odrębne masy majątkowe. Ale wcale nie musi tak być.
Przedślubne dylematy
Rozmowy ,,o finansach”, nie tylko tych związanych z organizacją wesela, są częstym elementem przedślubnych przygotowań i dyskusji przyszłych małżonków. Kształtując Wasze stosunki majątkowe jako małżonków wcale nie musicie wybierać opisanej powyżej opcji i decydować się na pozostawanie we wspólności majątkowej małżeńskiej. Możecie ukształtować Waszą sytuację tak, jak chcecie, czyli:
- rozszerzyć lub ograniczyć wspólność majątkową
- ustanowić rozdzielność majątkową
- ustanowić rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków
Dzisiaj zastanowimy się szerzej nad ustanowieniem rozdzielności majątkowej, zarówno przed, jak już po zawarciu małżeństwa.
Ustaliliście, że po ślubie chcecie ustanowić rozdzielność majątkową?
Jeszcze przed Waszym Wielkim Dniem możecie zawrzeć umowę, tzw. intercyzę, w której ustanowicie rozdzielność majątkową. Pamiętajcie tylko, że dla swojej skuteczności taka umowa musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Jeśli taka umowa nie zostanie zawarta przed notariuszem, to niestety będzie nieważna i nie wywoła pożądanych przez Was skutków prawnych. Zawarcie takiej umowy przed dniem wstąpienia w związek małżeński skutkuje tym, iż rozdzielność majątkowa trwa od chwili zawarcia związku małżeńskiego.
Oczywiście rozdzielność majątkową możecie ustanowić również już po zawarciu związku małżeńskiego
Jeśli dopiero po ślubie decydujecie się na ustanowienie rozdzielności majątkowej, to również najprostszą drogą do tego jest zawarcie odpowiedniej umowy przed notariuszem. W takiej sytuacji zmiana Waszych stosunków majątkowych obowiązuje od dnia podpisania umowy.
Ale intercyza, jak każda umowa, wymaga zgodnej woli obydwu podpisujących ją stron. Co zrobić, jeśli tylko jeden z małżonków chce zmiany, a drugi nie wyraża na nią zgody?
Sądowe ustanowienie rozdzielności majątkowej
Przestaliście być zgodni co do łączących Was stosunków majątkowych i tylko jedno z Was chce ustanowienia rozdzielności majątkowej? W takiej sytuacji konieczne staje się skierowanie sprawy na drogę sądową. Polskie prawo umożliwia jednemu z małżonków wystąpienie z powództwem przeciwko drugiemu z małżonków o ustanowienie rozdzielności majątkowej, jeśli istnieją ku temu ważne powody. Poprzez ważne powody rozumie się powszechnie takie okoliczności, które sprawiają, że w konkretnym przypadku wspólność majątkowa nie służy dobru drugiego z małżonków oraz dobru założonej przez małżonków rodziny.
Do ważnych powodów możemy zaliczyć, np.: alkoholizm, uzależnienie od hazardu czy trwonienie wspólnego majątku przez jednego z małżonków.
Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia, a Sąd oznacza ten dzień z urzędu. Jednakże warto pamiętać, że istnieje konstrukcja zwana ustanowieniem rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Sąd może orzec w taki sposób na wniosek małżonka, w szczególności jeżeli para od dawna żyje w rozłączeniu i faktycznie nie istnieją wspólne stosunki finansowe. W takim wypadku może się okazać, że Sąd ustali zmianę stosunków pomiędzy małżonkami z datą dużo wcześniejszą niż wniesienie powództwa. Jednakże jest to sytuacja wyjątkowa i wymaga odpowiedniego uzasadnienia.
Rozdzielność majątkowa powstająca z mocy prawa
Może się jednak zdarzyć tak, że Wasz ustrój majątkowy zmieni się niezależnie od Waszej woli i działań, i rozdzielność majątkowa pomiędzy Wami powstanie ex lege (z mocy prawa).
Dzieje się tak w następujących sytuacjach:
- gdy jedno z małżonków zostanie ubezwłasnowolnione
- gdy w stosunku do jednego z małżonków zostanie ogłoszona upadłość
- gdy sąd orzeknie separację małżonków
Jeśli macie jakiekolwiek pytania dotyczące kwestii związanych z rozdzielnością majątkową, to chętnie na nie odpowiem 🙂