Szkody wyrządzone przez gości weselnych
Czy organizując wesele zastanawialiście się, kto odpowiada za szkody wyrządzone przez Waszych gości?
Podpisując umowy z usługodawcami ślubnymi Młodzi zwracają szczególną uwagę na to, czy obowiązki usługodawcy są precyzyjnie określone. Czy zgadza się liczba i rodzaj wybranych przez nich dań. Czy fotograf na pewno dokładnie wpisał liczbę zdjęć, które mają otrzymać. Czy umówiona cena zawiera wszystko, co ustalili z zespołem muzycznym. Taką czujność zaleca każdy ślubny poradnik.
Niewiele z Młodych Par zwraca uwagę na niepozorny zapis, który coraz częściej pojawia się w umowach:
„Za wszelkie szkody wyrządzone przez gości weselnych odpowiada Para Młoda”
Organizując wesele Młoda Para stara się przewidzieć wszystko, co mogłoby popsuć ten ważny dla nich dzień. Starannie wybierają salę weselną i menu, chcąc zapewnić swoim gościom jak najlepsze warunki do weselnego biesiadowania. Przygotowują dekoracje z dbałością o każdy szczegół. Wszystko, żeby zapewnić jak najpiękniejszą oprawę tego wyjątkowego dnia. I boją się, czy ich usługodawcy staną na wysokości zadania. Zapominają jednak o tym, że nieprzewidziane wypadki zdarzają się nie tylko po stronie usługodawców. Ale często też po stronie gości.
Waszych gości zbytnio poniosła dobra zabawa?
Wyobraźmy sobie taka sytuację. W ferworze świetnej zabawy wujek prezentujący swój popisowy taniec wpada prosto na fotografa dokumentującego Wasze wesele. Na szczęście fotografowi nic się nie stało. Ale uszkodzony aparat fotograficzny nie nadaje się do dalszej pracy. Pytanie brzmi, do kogo fotograf będzie mógł się zgłosić o zapłatę odszkodowania za zniszczony sprzęt?
Generalną zasadę odpowiedzialności naszych gości określają zapisy Kodeksu cywilnego. Art. 415 wprost stanowi, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Oznacza to tyle, że to do osoby, która szkodę spowodowała, fotograf będzie mógł zgłosić się o jej naprawienie. W naszym przykładzie do wujka. I nie ma znaczenia to, że wujek bawił się na Waszym weselu.
Jego odpowiedzialności nie wyłączy również fakt wyrządzenia szkody pod wpływem alkoholu. Kodeks cywilny co prawda wyłącza odpowiedzialność odszkodowawczą osób, które z jakiś powodów znalazły się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli. Ale z całą pewnością taką sytuacją nie jest utrata kontroli spowodowana byciem ,,pod wpływem”.
W takich sytuacjach za szkody wyrządzone przez gości weselnych odpowiada nie kto inny, jak gość, który tę szkodę spowodował. Ale tylko wtedy, jeśli Wasza umowa z usługodawcą nie stanowi inaczej.
Kiedy to Wy odpowiadacie za szkody wyrządzone przez gości weselnych?
Może się jednak zdarzyć tak, że to do Was usługodawca zwróci się z żądaniem zapłaty odszkodowania. Że podpisana przez Was umową z usługodawcą zawiera niekorzystne dla Was postanowienie. Takie, w którym przejmujecie na siebie odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez osoby bawiące się na Waszym weselu. A Wy nie przeczytaliście dokładnie umowy, którą podpisaliście. I dopiero teraz zastanawiacie się nad konsekwencjami.
Takie zapisy są korzystne dla usługodawców, ponieważ nie muszą poszukiwać danych osoby, która rzeczywiście szkodę wyrządziła. Tak naprawdę to nie muszą nawet wiedzieć, kto konkretnie ją wyrządził. Tylko tyle, że był to jeden z Waszych weselnych gości. A o jej naprawienie zwrócą się do osób, których szczegółowe dane mają w umowie. Czyli niestety do Was.
Czy taki zapis jest zgodny z prawem?
Jedną z fundamentalnych zasad prawa cywilnego jest zasada swobody umów określona w art. 3531 Kodeksu cywilnego.
„Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.”
Jak to rozumieć? Generalnie w umowie z drugą stroną można ustalić wszystko. Byleby te ustalenia nie sprzeciwiały się naturze łączącego Was stosunku prawnego, ustawie lub zasadom współżycia społecznego. Zwolennicy stosowania tej klauzuli na tej podstawie najczęściej uzasadniają wprowadzanie je do umów z nowożeńcami.
Pytanie brzmi: czy przejęcie przez Was w zawartej umowie odpowiedzialności za szkody w sprzęcie usługodawcy jest skuteczne?
Niestety nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie. Jak to często w prawie bywa, ilu prawników, tyle odpowiedzi. To zależy. Niektórzy wskazują, że jest to swego rodzaju ,,klauzula ubezpieczeniowa”.
Jednakże w rozumieniu Kodeksu cywilnego umowę ubezpieczenia może zawrzeć tylko jeden rodzaj podmiotów. Musi to być taki podmiot, który w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, zobowiązuje się spełnić świadczenie w sytuacji wystąpienia przewidzianego w umowie ubezpieczenia zdarzenia. Co oczywiste, żadna Para Młoda nie prowadzi takiej działalności. A zatem taki zapis nie może być traktowany jako swego rodzaju ubezpieczenie.
Inni zwolennicy tych postanowień tłumaczą taki zapis myląc wesele z imprezą masową. I błędnie przypisują tym samym Parze Młodej rolę organizatora w rozumieniu ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. W mojej ocenie doszukiwanie się w tych przepisach odpowiedzialności Pary Młodej jest niezasadne.
Jeszcze nie wszystko stracone
Wasza umowa przewiduje odpowiedzialność za działania Waszych gości. To do Was kamerzysta zwrócił się o naprawienie szkody. To Wy zapłaciliście za sprzęt zniszczony przez wujka na weselu. I nadal czujecie się pokrzywdzeni. Na szczęście nie wszystko stracone. Zgodnie z treścią art. 441 § 3 Kodeksu cywilnego ten, kto naprawił szkodę, za którą jest odpowiedzialny mimo braku winy, ma zwrotne roszczenie do sprawcy, jeżeli szkoda powstała z winy sprawcy. Możecie więc żądać zapłaty od wujka, który wyrządził szkodę. Ale ,,sądzenie się” z rodziną niekoniecznie brzmi zachęcająco, prawda? I co najważniejsze. To Wy będziecie musieli udowodnić, że to właśnie ten wujek szkodę wyrządził. Gorzej, jeśli nie do końca wiecie, kto jest winowajcą.
Co zrobić, żeby uniknąć takiej poweselnej niespodzianki?
Nie odkryję Ameryki. To, co musicie zrobić, to uważnie czytać umowy przed ich podpisaniem. A jeśli taki zapis znajduje się w projekcie umowy, a Wy nie chcecie brać na siebie odpowiedzialności za nieuwagę i brawurę gości? Wtedy jedyne, co możecie zrobić, to negocjować z usługodawcą zmianę treści umowy. Im więcej osób zacznie zwracać uwagę na takie zapisy, tym większa szansa, że znikną one z popularnych wzorów umów dostępnych w internecie.
Warto zapytać wykonawcę o kwestię ubezpieczenia sprzętu. Z mojego doświadczenia wynika, że ci usługodawcy, którzy stosowne ubezpieczenie posiadają, nie mają zazwyczaj problemu z wykreśleniem takiego postanowienia z umowy.
Jeśli Wasz wymarzony DJ nie ma takiego ubezpieczenia i nie chce usunąć tego postanowienia z umowy? A Wam naprawdę bardzo zależy na tym, żeby to właśnie on wykonał ślubną usługę? Wtedy warto wynegocjować ustalenie w umowie górnej granicy Waszej odpowiedzialności. Określonej konkretną kwotą. Przynajmniej będziecie mieli poczucie, że ewentualne naprawienie szkody aż tak nie zrujnuje Waszego budżetu.
Wszystko się może zdarzyć
Moja bogata wyobraźnia podsuwa mi setki sytuacji, które są związane ze szkodami wyrządzonymi przez gości weselnych. Dlatego warto dmuchać na zimne i uniknąć ponoszenia odpowiedzialności za inne osoby.
Jak już wcześniej wspominałam, są rozbieżności dotyczące oceny prawnej skuteczności takich zapisów. Istnieje więc ryzyko, że poweselne postępowanie przed sądem o odszkodowanie niekoniecznie zakończy się dla Was pomyślnie. Choć oczywiście istnieje szereg argumentów uzasadniających bezskuteczność takiego postanowienia umownego.
Co zrobić, jeśli usługodawca nie chce zrezygnować z takiego zapisu? A Wam sen z powiek spędza wizja finansowego naprawiania błędów Waszych bliskich czy znajomych? I przez całe wesele będziecie się stresować tym, żeby nic się nie stało?
Wtedy najlepiej zrezygnować z usług i poszukać innego DJ’a, czy kamerzysty. Na pewno znajdziecie kogoś, z kim można wynegocjować komfortowe dla Was warunki umowy. Szkoda Waszych nerwów w tym wyjątkowym dniu.
Oczywistym jest jednak, że ślubne prezenty lepiej jest przeznaczyć na poślubną podróż. A nie na płacenie odszkodowań za nieprzewidziane skutki dobrej zabawy gości.
Bardzo ciekawe : Para Młoda może nie wiedzieć, który z ich gości wyrządził szkodę, a właściciel sali weselnej powinien, ciekawe skąd?. Jeżeli któryś z gości w pijackim widzie ściągnie obrus z zastawą wartą 3000 zł, to rozumiem, że Młoda Para ma powiedzieć przepraszam, a przedsiębiorca pokryć szkodę, ewentualnie prosić świadków żeby zdradzili winowajcę (przecież nikt nie wkopie swojego wujka itp). Jak czytam takie teksty to się zastanawiam, skąd się bierze takie chore myślenie. Jeżeli zapraszam do lokalu swoich znajomych z powodu swojej uroczystości, to się poczuwam do odpowiedzialności za swoje i swoich gości czyny. Tak mnie nauczyli rodzice. Ucieczka od odpowiedzialności jest brakiem honoru i zwykłym tchórzostwem. Szkoda, że tego uczycie młodych ludzi.
Bardzo dziękuję za komentarz. Odpowiadając na Pana wątpliwości: zgodnie z treścią art. 415 Kodeksu cywilnego zobowiązanym do naprawienia szkody jest ten, kto tę szkodę drugiemu ze swojej winy wyrządził. Zgodnie z tą ogólną zasadą wynikającą wprost w przepisu polskiego prawa to osoba, która, np. zniszczyła jakiś element sprzętu usługodawcy, jest odpowiedzialna za wyrządzoną szkodę, a nie Para Młoda. Przejście tej odpowiedzialności na Młodą Parę może być ewentualnie konsekwencją odpowiednich zapisów w umowie z usługodawcą, o czym szerzej piszę w artykule.
Rozumiem co mówi artykuł 415. Stosujemy zapis o odpowiedzialności Młodej Pary za błędy ich gości, ponieważ nie jesteśmy w stanie odzyskać pieniędzy za szkody stosując wymieniony artykuł. Na weselu są znajomi i rodzina Młodej Pary, my ich nie znamy, a Młodzi tak. Wesele jest na tyle długą i można powiedzieć rozległą imprezą, że nie jesteśmy wstanie być świadkami każdej szkody. Pisze Pani, że jeżeli usługodawca nie chce zrezygnować z takiego zapisu należy poszukać innego usługodawcy. Może pisząc o takich sprawach i doradzając Młodym warto by było porozmawiać z drugą stroną i spojrzeć na temat obiektywnie. Doradzając w ten sposób można komuś zrobić krzywdę. Patrząc na temat obiektywnie musi Pani przyznać, że w pierwszej kolejności winny jest sprawca, następnie odpowiedzialny powinien czuć się organizator imprezy, a na samym końcu usługodawca. Na pocieszenie muszę powiedzieć, że mimo takich subiektywnych rad, ludzie mają poczucie odpowiedzialności i zrozumienia tego co się wydarzyło i kto jest odpowiedzialny. W czasie kilkunastu lat organizowania wesel, parę takich sytuacji się wydarzyło i nigdy nie miałem problemu żeby młodzi się za to rozliczyli a następnie odzyskali pieniądze od prawdziwego sprawcy. Myślę, że mi by się to nie udało. No i wilk syty i owca cała.