Wykaz inwentarza czy spis inwentarza – czy któryś z nich lepiej zabezpieczy moje interesy?
Wielu spadkobierców zastanawia się, co zrobić, żeby uniknąć kłopotów związanych z płaceniem długów spadkowych. Najczęściej przyjmują w takiej sytuacji spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Wtedy bardzo ważne jest, żeby sporządzić wykaz inwentarza lub spis inwentarza.
Wykaz inwentarza i spis inwentarza często są postrzegane jako ten sam dokument. Co prawda cel ich sporządzenia jest tożsamy, o czym pisałam w zeszłotygodniowym artykule (kliknij tutaj, żeby przejść do artykułu), ale forma i procedura ich sporządzania trochę się różnią. Poniżej przeczytasz o tym, czym charakteryzuje się każdy z tych trybów.
Wykaz inwentarza
Wykaz inwentarza jest dokumentem prywatnym sporządzanym przez spadkobiercę. Powinien być sporządzony na urzędowym formularzu. Oprócz spadkobiercy, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, może go również sporządzić zapisobierca windykacyjny lub wykonawca testamentu. Warto pamiętać, że wykaz inwentarza może zostać złożony wspólnie przez więcej niż jednego uprawnionego do jego sporządzenia.
Taki wykaz należy złożyć w sądzie spadku albo przed notariuszem – notariusz sporządza z tej czynności protokół i przesyła go do sądu spadku. Złożenie każdego wykazu inwentarza jest powszechnie jawne – sąd spadku zarządza ogłoszenie o złożeniu wykazu inwentarza. Takie ogłoszenie zamieszcza się na stronie internetowej oraz na tablicy ogłoszeń sądu spadku.
Zastanawiasz się, co powinno się wpisać w wykaz inwentarza?
Powinno się tam ujawnić:
- przedmioty należące do spadku (z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku)
- przedmioty zapisów windykacyjnych (z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku)
- długi spadkowe i ich wysokość (według stanu z chwili otwarcia spadku)
Uzupełniając wykaz inwentarza musisz go sporządzić z należytą starannością. Czym ona jest? Może ona polegać na zwróceniu się do:
- właściwych urzędów (np. urzędu gminy, czy skarbowego) z zapytaniem o zaległości podatkowe
- ZUS (jeśli spadkodawca prowadził działalność gospodarczą)
- dostawców mediów, administratora mieszkania – czy były zaległości w opłatach
- do banków – w których spadkodawca miał rachunki bankowe, bądź zaciągał w nich pożyczki
Wiedzy o składzie spadku na pewno dostarczą nam wszelkie dokumenty pozostawione przez spadkodawcę – możemy w nich znaleźć dane ewentualnych wierzycieli lub informacje o wysokości zadłużenia.
Czy wykaz inwentarza sporządza się tylko raz, ostatecznie?
Jeżeli po złożeniu wykazu inwentarza ujawnią się przedmioty należące do spadku, przedmioty zapisów windykacyjnych lub długi spadkowe pominiętych w wykazie inwentarza, to składający wykaz musi go uzupełnić.
Spadkobierca, który złożył wykaz inwentarza, spłaca długi spadkowe zgodnie ze złożonym wykazem. Warto pamiętać, że nie może zasłaniać się brakiem znajomości wykazu inwentarza złożonego przez innego spadkobiercę lub zapisobiercę windykacyjnego, czy wykonawcę testamentu.
Sporządzenie wykazu inwentarza i złożenie go w sądzie jest bezpłatne. Złożenie wykazu inwentarza przed notariuszem podlega opłacie.
Spis inwentarza
Spis inwentarza to dokument urzędowy. Jest sporządzany przez komornika na podstawie postanowienia sądu o sporządzeniu spisu inwentarza.
Taki wniosek do sądu może złożyć osoba, która uprawdopodobni, że jest:
- spadkobiercą
- uprawnionym do zachowku
- zapisobiercą
- wykonawcą testamentu
- wierzycielem mającym pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy
Istnieje również możliwość złożenia wniosku bezpośrednio do komornika. W takiej sytuacji komornik zawiadamia sąd spadku i sąd wydaje postanowienie w przedmiocie spisu inwentarza.
Sąd, podobnie jak w przypadku wykazu inwentarza, zarządza ogłoszenie o wydaniu postanowienia o sporządzeniu spisu inwentarza. W jaki sposób zamieszcza się takie ogłoszenie? Jest ono zamieszczane na stronie internetowej oraz na tablicy ogłoszeń sądu spadku. Na takie postanowienie przysługuje zażalenie.
Co komornik zamieszcza w spisie inwentarza?
Znajdą się tam przedmioty należące do spadku i przedmioty zapisów windykacyjnych (z zaznaczeniem wartości każdego z tych przedmiotów). A także długi spadkowe ze wskazaniem wysokości każdego z nich. Jak komornik ustala wartość tych składników? Wartość przedmiotów należących do spadku i przedmiotów zapisów windykacyjnych komornik ustala według stanu i cen z chwili otwarcia spadku. A wysokość długów spadkowych według stanu z chwili otwarcia spadku.
Po sporządzeniu spisu inwentarza komornik przesyła akta sądowi spadku. Co się dzieje w razie późniejszego ujawnienia przedmiotu należącego do spadku, przedmiotu zapisu windykacyjnego lub długu spadkowego niezamieszczonego w spisie inwentarza? Wtedy sąd spadku wydaje postanowienie o sporządzeniu uzupełniającego spisu inwentarza.
Sporządzenie spisu inwentarza jest związane z poniesieniem opłat – sądowych, jak i komorniczych. Opłata sądowa od wniosku wynosi 100 zł, zaś stała opłata u komornika 400 zł. Jednakże mogą dojść do tego jeszcze inne koszty. Przykładowo: wydatki gotówkowe komornika przy dokonywaniu czynności, czy opłaty za dokonanie wyceny przez biegłych rzeczoznawców.
Co powinienem wybrać wykaz inwentarza czy spis inwentarza?
To do Ciebie należy wybór, w jakiej formie spiszesz stan majątku spadkowego i zabezpieczysz swoje interesy jako spadkobiercy. Sporządzenie wykazu inwentarza jest tańsze, ale wymaga od Ciebie poszukiwania majątku. Zaś sporządzenie spisu inwentarza przez komornika pochłonie więcej środków, ale zaoszczędzi Twój czas. Jeśli masz wątpliwości co do tego, która opcja będzie dla Ciebie bardziej korzystna, to zapraszam do kontaktu z moją Kancelarią.