Alimenty od dziadków dziecka
Alimenty od dziadków dziecka są możliwe? Czy istnieją takie okoliczności, w których zamiast od rodzica, można żądać alimentów właśnie od dziadków? Takie pytania zadają sobie rodzice, którzy mają problem z wyegzekwowaniem alimentów od drugiego z rodziców.
Po moim ostatnim artykule dotyczącym minimalnej/maksymalnej wysokości alimentów na małoletnie dziecko wśród zadawanych mi pytań pojawiły się również pytania dotyczące tego, czy możliwe jest żądanie alimentów od dziadków dziecka.
Kto ma obowiązek utrzymywania dzieci?
Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że generalnie obowiązek utrzymania i wychowania dziecka ciąży na rodzicach dziecka. Jednak może on ciążyć również na dziadkach dziecka, o czym nie wszyscy wiedzą. W jakiej sytuacji można skierować roszczenie o alimenty na dziecko przeciwko jego dziadkom?
Jest to możliwe, jeżeli nie można wyegzekwować alimentów od rodzica. Co to właściwie oznacza?
W polskim prawie jest to ukształtowane w następujący sposób
Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności (czyli dziadków ze strony rodzica zobowiązanego) powstaje dopiero wtedy, gdy:
nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności (czyli rodzica), np. rodzic nie żyje
albo
gdy osoba ta (czyli rodzic) nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami (np. nie pozwalają na to możliwości majątkowe i zarobkowe rodzica)
Czy alimenty od dziadków są nieograniczone w czasie?
Obowiązek alimentacyjny dziadków trwa dopóki nie będzie istniała możliwość zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego przez osobę zobowiązaną w bliższej kolejności.
Przykładowo: obowiązek alimentacyjny dziadków dziecka, którego rodzice nie żyją, ustaje z chwilą adoptowania go przez inną osobę. Zaś w sytuacji gdy to sytuacja majątkowa rodziców była powodem przejścia obowiązku na dziadków, to odzyskanie przez rodzica zdolności do pracy lub uzyskania przez nią majątku umożliwiającego wywiązywanie się z obowiązku świadczeń alimentacyjnych powoduje ustanie obowiązku dziadków.
Kiedy obowiązek alimentacyjny nie przechodzi na dziadków?
Alimentów od dziadków dziecka można żądać jedynie wtedy, kiedy dziecko znajduje się w niedostatku. Czym jest niedostatek? Zgodnie z definicją ze słownika języka polskiego, niedostatek to brak środków do życia, nędza, niezamożność, ubóstwo. Musi to być sytuacja niezawiniona przez uprawnionego do alimentów. Niedostatek nie jest zdefiniowany prawnie, jednak opisuje go orzecznictwo polskich sądów. Mówi ono, m.in., że w niedostatku pozostaje nie tylko taki uprawniony, który nie dysponuje żadnymi środkami utrzymania, ale także taki, którego usprawiedliwione potrzeby nie są w pełni zaspokojone (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2000 r., sygn. I CKN 1187/99).
Należy pamiętać, że Sąd zasądzając alimenty od dziadków zgodnie z ogólnymi zasadami bierze pod uwagę ich możliwości majątkowe i zarobkowe (tak, jak zasądzając alimenty od rodzica).