Przerwanie biegu przedawnienia – czy w ogóle jest możliwe?
Często zdarza się, że poszkodowani chcą dochodzić roszczeń o odszkodowanie i zadośćuczynienie po długim czasie od zdarzenia. Terminy przedawnienia takich roszczeń są szczegółowo określone przez prawo. Czy zawsze terminy są bezwzględne?
Przerwanie biegu przedawnienia często pojawia się w kontekście roszczeń o odszkodowanie i zadośćuczynienie. W poprzednim artykule dotyczącym tego tematu omówiłam terminy przedawnienia roszczeń odszkodowawczych. Po publikacji tekstu wiele osób kierowało do mnie pytanie, czy te terminy przedawnienia mogą w jakikolwiek sposób zostać przedłużone.
Pamiętajmy o tym, że nikt nie może swobodnie zmienić ustawowych terminów przedawnienia, nawet w przypadku ubezpieczeń dobrowolnych, takich jak na przykład autocasco. Jednak przepisy prawa przewidują:
- przerwanie biegu przedawnienia roszczeń
- zawieszenie biegu przedawnienia roszczeń
Przerwanie biegu przedawnienia
Zgodnie z art. 123 § 1 kodeksu cywilnego bieg przedawnienia przerywa:
- dokonanie dowolnej czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń albo przed sądem polubownym, w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia
- uznanie roszczenia przez zobowiązanego (np. przez ubezpieczyciela lub sprawcę szkody)
- wszczęcie mediacji
Gdy zajdzie któraś ze wskazanych w przepisach sytuacji bieg przedawnienia zostaje przerwany, a termin liczy się od nowa. Począwszy od dnia zdarzenia, które było przyczyną przerwania biegu.
WARTO PAMIĘTAĆ!
W przypadku dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od ubezpieczyciela, zgodnie z art. 819 § 4 kodeksy cywilnego, bieg przedawnienia przerywa zgłoszenie ubezpieczycielowi roszczenia lub zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Co to oznacza? Że termin przedawnienia liczy się od nowa, począwszy od dnia, w którym poszkodowany otrzymał pisemne oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu odszkodowania lub odmowie wypłaty świadczenia.
Zawieszenie biegu przedawnienia
Inne konsekwencje prawne niesie za sobą zawieszenie biegu przedawnienia. W tych wypadkach bieg przedawnienia jest zawieszony na czas trwania przeszkody. Po ustaniu nadzwyczajnych okoliczności przedawnienie biegnie w dalszym ciągu. Dzieje się tak w przypadku roszczeń:
- przysługujących dzieciom przeciwko rodzicom aż do końca trwania władzy rodzicielskiej
- przysługujących osobom niemającym pełnej zdolności do czynności prawnych wobec opiekunów lub kuratorów przez cały okres sprawowania opieki lub kurateli
- przysługujących jednemu małżonkowi przeciwko drugiemu przez czas trwania małżeństwa
- niemożliwych do dochodzenia z powodu siły wyższej (np. epidemii, powodzi) przez czas trwania przeszkody